perspektywa i głębia

• Perspektywa

W malarstwie jest to umiejętność ukazywania trójwymiarowych przedmiotów na płaszczyźnie, z zachowaniem naturalnych stosunków przestrzennych.
Rodzaje perspektyw:

• linearna; zbieżna (czołowa, boczna, ukośna, żabia (punkt widzenia położony nisko) i ptasia (punkt widzenia położony wysoko)- Istotą perspektywy jest rzutowanie wszystkich punktów przestrzeni na płaszczyznę lub inną powierzchnię, względem pewnego punktu zwanego środkiem perspektywy.

Idealne miasto- Pierro della Francesca

• barwna (malarska)- wykorzystuje zjawisko optyczne, które polega na złudzeniu, że pewne kolory zdają się być bliżej lub dalej od obserwatora, choć w rzeczywistości są tak samo oddalone. Kolory zimne wydają się oddalać, a ciepłe zbliżać

Góra Świętej Wiktorii- Paul Cézanne

• powietrzna- w miarę oddalania się w kierunku horyzontu zwiększa się warstwa powietrza między obiektem a obserwującym. Wraz ze zwiększaniem się odległości tony i barwy bledną i stają się jaśniejsze, bardziej niebieskawe, a kształty przedmiotów stają się mniej wyraźne, jakby zamglone.

Wędrowiec przed morzem mgły  Caspar David Friedrich

• odwrócona- sposób oddania trójwymiarowych przedmiotów na płaszczyźnie, polegający na tym, że punkt zbiegu linii perspektywicznych znajduje się przed płaszczyzną obrazu, a nie, jak w perspektywie linearnej, za nią. Przedstawione obiekty rozszerzają się w miarę ich oddalenia od obserwatora. Perspektywa odwrócona stosowana jest m.in. w pisaniu ikon.

Ewangelista Łukasz piszący ikony

• intencjonalna, hieratyczna- osoba najważniejsza na obrazie przedstawiona jest w skali większej niż otoczenie.

• kulisowa- formy zachodzące w obrazie jedna na drugą wywołują wrażenie, że ta, która ukazana jest w całości, znajduje się bliżej patrzącego, a ta, która pokazana jest tylko częściowo - dalej.

• rzędowa- prawdopodobnie najstarszym znanym człowiekowi sposobem oddawania głębi- elementy bardziej oddalone są umieszczone wyżej.

• pasowa- postacie pogrupowane są w poziome rzędy (pasy), to co blisko umieszczone jest na samym dole, zaś pasy wyższe przedstawiają to co znajdowało się dalej.

• topograficzna- stosowana już w starożytności przez Egipcjan. To przedstawienie krajobrazu na płaszczyźnie „z lotu ptaka” przy jednoczesnym zaznaczeniu w nim obiektów widzianych z boku (np. drzewa). Inaczej mówiąc polega na tym, że obiekty rozmieszczone planowo na płaszczyźnie obrazu w sposób przypominający mapę. 

• Plany 

Rozróżniamy plan pierwszy, drugi i pozostałe oraz tło. 

System planów:
pierwszy plan - postać bądź przedmiot znajduje się najbliżej patrzącego. Jest największa, najbardziej uwidoczniona i jako pierwsza rzuca się w oczy.
drugi plan - postać bądź przedmiot, w tle obrazu. Mimo, że nie przykuwa uwagi, tak bardzo jak pierwszy , jest również bardzo ważny.
trzeci plan- tło - jest dopełnieniem do całego obrazu.

Złote tło symbolizowało rzeczywistość ponadczasową (ikony)

Tinta – jednolite tło jasnego koloru; w technikach malarskich, jest to tło nałożone jasną farbą.
Apla – jednolite tło w technikach graficznych, służące jako podkład pod tekst lub ilustracje. W plastyce jest to jednolite tło nałożone farbą, ołówkiem, kredkami, dowolnego ciemnego koloru.